กลุ่มแปรรูปกาแฟอาราบิก้า

หมู่บ้านเล็กๆ ที่ชื่อว่า “แม่กำปอง” ซ่อนตัวอยู่ในหุบเขาของอำเภอแม่ออน จังหวัดเชียงใหม่ เป็นแหล่งเพาะปลูกกาแฟพันธุ์อาราบิก้าชั้นดี เนื่องจากอยู่ในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมบนพื้นที่สูงจากระดับน้ำทะเลมากกว่า ๑,๓๐๐ เมตร มีอากาศเย็นฉ่ำตลอด ทั้งปี ชาวบ้านที่นี่ใช้วิถีการปลูกกาแฟแบบธรรมชาติและปลอดสารพิษทำให้ผลผลิตกาแฟมีคุณภาพล้ำเลิศทั้งในด้านรสชาติและความหอมหวล ไม่แพ้เมล็ดกาแฟจากแหล่งใดในโลกนอกจากนี้ชาวหมู่บ้านแม่กำปองเริ่มต้นปลูกกาแฟเป็นพืชเศรษฐกิจควบคู่ไปกับการปลูกต้นชาเมี่ยงมานานกว่า ๒๐ ปี โดยความช่วยเหลือจากโครงการหลวงฯ ศูนย์ตีนตกที่ได้เข้าริเริ่มแนะนำพันธุ์พืชต่างๆ อันเหมาะสมกับพื้นที่ ให้ชาวบ้านได้ทดลองปลูกกันเป็นการส่งเสริมอาชีพทุกวันนี้ บ้านกำปองสามารถผลิตเมล็ดกาแฟได้มากกว่า ๕ ตันต่อปี ภายใต้การทำงานของ ‘กลุ่มแปรรูปอาราบีก้าแม่กำปอง’ ถือเป็นชุมชนพึ่งพาตนเองที่สร้างผลผลิตกาแฟแบบปลูกเอง คั่วเอง ไปจนถึงการบรรจุหีบห่อและจัดจำหน่ายเองโดยสมาชิกในชุมชน “บ้านแม่กำปองสามารถสร้างผลผลิตกาแฟที่มีคุณภาพดีได้เพราะมีระดับความสูงและภูมิอากาศที่เหมาะสมกับการปลูกกาแฟชั้นเยี่ยม ชาวบ้านใช้วิถีการเกษตรแบบธรรมชาติ ปราศจากการใช้สารเคมี โดยมี นายพรมมินทร์ พวงมาลา เป็นประธานกลุ่มแปรรูปกาแฟอาราบิก้า โดยมีการรวมกลุ่มกันทำงานอย่างสามัคคี การปลูกกาแฟของที่นี่ มักเป็นรูปแบบของการปลูกพืชแบบผสมผสาน ภายใต้ร่มเงาของต้นชาเมี่ยงที่ปลูกกันมาแต่ดั้งเดิม โดยฤดูการเก็บเกี่ยวกาแฟจะอยู่ในช่วงเดือนพฤศจิกายนจนถึงธันวาคมของทุกปี หลังจากการเก็บเกี่ยวผลผลิตแล้วนั้น สมาชิกกลุ่มจะนำเมล็ดกาแฟมาแปรรูปใน โรงคั่วกาแฟที่สร้างขึ้นโดยงบประมาณสนับสนุนจากองค์การบริหารส่วนตำบล โดยทางสมาชิกจะมีการรวมกลุ่มกันซื้อขายโดยหลังจากหักต้นทุนกาแฟ ค่าเชื้อเพลิงในการคั่ว ค่าถุงกาแฟ ฯลฯ ออกแล้ว ก็จะปันกำไรส่วนหนึ่งมาเป็นทุนดำเนินงานของกลุ่ม ก่อนที่จะจัดสรรรายได้สุทธิที่เหลือไปตามกำลังการผลิตของแต่ละครัวเรือนเป็นลำดับสุดท้าย กาแฟอาราบีก้าแม่กำปอง คุณภาพดี มีความหอมและรสชาติที่กลมกล่อม โดยทั่วไปนั้นจะสามารถเก็บเกี่ยวได้ครั้งแรกภายหลังจากการปลูกราวสามปี โดยต้นหนึ่งจะให้ผลผลิตได้ปีละเกือบ 2 กิโลกรัม”

ขั้นตอนการผลิตกาแฟ

เป็นเรื่องที่ต้องใช้ความละเอียดอ่อน และต้องการความพิถิพิถันเป็นอย่างมาก เพื่อให้ได้มาซึ่งเมล็ดกาแฟที่มีคุณภาพดีที่สุด จะเก็บเกี่ยวเฉพาะเมล็ดกาแฟที่สุกจัดสีแดงเต็มที่เท่านั้น จึงจะได้กาแฟที่รสชาติดี โดยเมื่อเก็บเกี่ยวเมล็ดกาแฟมาแล้ว ก็ควรกระเทาะเปลือกออกด้วยเครื่องภายในวันรุ่งขึ้