กาน้ำชาลายครามรูปคนจีนนั่งบนกา สวมหมวกใส่เสื้อคลุม ถือไม้เท้าซึ่งยันติดกับห่วงรูปไข่

ทำเป็นที่จับ ดานหลังคนจีนมีรูสำหรับใส่น้ำ นุ่งผ้านุ่งเป็นริ้ว ปลายพวยกาทำเป็นลวดลาย ศิลปะจีน

เครื่องลายครามที่มีสีสันงดงาม มีรูปทรงแปลกตาทำให้เป็นที่ต้องการของตลาดทั่วโลก

ในราวพุทธศตวรรษที่ ๒๑ –๒๒ ซึ่งตรงกับสมัยอยุธยาตอนกลางหรือในสมัยราชวงศ์หมิงของจีน

ตลาดการค้าเครื่องถ้วยของจีนได้ขยายตัวลงมาทางตอนใต้ ผนวกกับที่อยุธยากลายเป็นตลาด

สินค้าที่คึกคักมากขึ้นในภูมิภาค เครื่องลายครามที่เป็นสินค้า เช่น ป้านชา ชุดน้ำชา แจกัน โถ

มีฝาปิด กระปุกขนาดต่าง ๆ กระโถน จาน ชาม เป็นต้น

ต่อมาในสมัยรัตนโกสินทร์มีความนิยมเครื่องลายครามและเครื่องกระเบื้องของจีนเพิ่ม

มากขึ้น พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ มีพระราชนิยมในศิลปะจีนมาก จึง

ทรงใช้กระเบื้องเคลือบแบบจีนในการประดับตกแต่งวัดต่าง ๆ

ครั้งสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ เครื่องลายครามจีนได้รับ

ความนิยมเป็นอย่างยิ่งในฐานะของสะสม มีการออกแบบเครื่องลายครามให้มีรูปทรงงดงาม

แปลกตามีลวดลายพิเศษ เช่น ชุดป้านชา ชุดชาม กระปุก กระโถน กระถาง แจกัน เครื่องลายคราม

พวกนี้เรียกกันว่า เครื่องกังไส ซึ่งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงจัดให้มีการประกวด

เครื่องลายครามชุดเครื่องโต๊ะ รวมทั้งมีตำราว่าด้วยเครื่องโต๊ะและถ้วยปั้นและมีการตราพระราช

บัญญัติเพื่อการประกวดและตัดสินด้วย

เครื่องถ้วยจีนเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่มีคุณค่าทั้งในด้านความงามของศิลปะ

และกรรมวิธีในการผลิต และเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่บอกเล้าถึงการเชื่อโยงความสัมพันธ์

ระหว่างจีนกับประเทศอื่น ๆ เครื่องถ้วยจีนมีรูปทรงที่งดงาม มีลวดลายที่แปลกตา เป็นเอกลักษณ์

ของตน ทั้งยังมีคุณภาพสูงกว่าเครื่องถ้วยอื่น ๆ ทั่วไป จึงทำให้เครื่องถ้วยจีนนั้นเป็นที่นิยมสะสม

ทั่วทุกมุมโลก

เครื่องถ้วยจีนที่พบในประเทศไทยนั้นกระจายอยู่ตามภูมิภาคต่างๆ ซึ่งแสดงให้เห็นอย่าง

ชัดเจนว่าชุมชนต่าง ๆ ในสุวรรณภูมิมีการติดต่อกับโลกภายนอกอย่างยาวนาน เครื่องถ้วยที่พบ

สามารถจัดแบ่งอย่างกว้าง ๆ ได้ ๖ สมัย คือ

๑. ปลายสมัยราชวงศ์ถัง –สมัยห้าราชวงศ์ (พุทธศตวรรษที่ ๑๕ –พ.ศ. ๑๕๐๓)

๒. สมัยราชวงศ์ซุ่งภาคเหนือ (พ.ศ. ๑๕๐๓ - พ.ศ.๑๖๗๐)

๓. สมัยราชวงศ์ซุ่งภาคใต้ (พ.ศ.๑๖๗๐ –พ.ศ.๑๘๒๒)

๔. สมัยราชวงศ์หยวน (พ.ศ.๑๘๒๒ –พ.ศ.๑๙๑๑)

๕. สมัยราชวงศ์หมิง (พ.ศ. ๑๙๑๑ –พ.ศ. ๒๑๘๗)

๖. สมัยราชวงศ์ชิง (พ.ศ. ๒๑๘๗ –พ.ศ.๒๔๕๔)

ปัจจุบันนี้เรารู้จักเครื่องถ้วยจีนในชื่อเครื่องลายคราม ซึ่งเป็นเครื่องถ้วยประเภทเขียน

สีน้ำเงินหรือสีครามใต้เคลือบ เนื่องจากเครื่องลายครามมักได้รับการกำหนดอายุไว้ โดยอาศัย

การศึกษาเปรียบเทียบรูปทรง ลวดลาย เนื้อดิน น้ำเคลือบ ตลอดจนเทคนิคพิเศษในการผลิต และ

ในบางชิ้นอาจจะมีจารึกปีศักราชหรือปีรัชกาลของพระเจ้าจักรพรรดิจีนทำให้เราสามารถกำหนด

อายุเครื่องลายครามจีนได้ค่อนข้างแน่นอนกว่าประเภทอื่น ๆ

เครื่องลายครามจีนนั้นเริ่มมีการผลิตในครั้งแรกในสมัยราชวงศ์หยวนหรือประมาณปลายพุทธ

ศตวรรษที่ ๑๙ มีแหล่งผลิตที่สำคัญที่เมืองจิ่งเต๋อจิ้น มณฑลเจียงซี เครื่องลายครามจีนสมัยราชวงศ์

หยวนที่พบในประเทศไทยส่วนใหญ่จะพบในชุมชนโบราณที่มีอายุสมัยสุโขทัย ล้านนาและอยุธยา

ตอนต้น เช่นเครื่องลายครามที่พบตามกรุต่าง ๆ