ชื่อหมากเก็บ

ประวัติความเป็นมาหมากเก็บเป็นการละเล่นพื้นบ้านที่นิยมในหมู่เด็กผู้หญิง ปกติจะใช้เล่น ๒-๔ คน

หรือมากกว่า และใช้ก้อนกรวดกลมๆ ๕ ก้อนเป็นอุปกรณ์การเล่น เล่นในสถานที่มีพื้นเรียบ วิธีการเล่นต้องเสี่ยงทายว่าใครจะได้เล่นก่อน โดยวิธี “ขึ้นร้าน” คือแบบมือถือหมากทั้ง ๕ ก้อนไว้ แล้วโยนหมาก ก่อนจะหงายมือรับ แล้วพลิกมือกลับรับหมากอีกที ใครมีหมากอยู่บนมือมากที่สุด คนนั้นจะได้เป็นผู้เล่นก่อน จากนั้นจะแบ่งการเล่นเป็น ๗ หมาก โดยหมากที่ ๑ ทอดหมากให้อยู่ห่างๆกัน แล้วเลือกลูกนำไว้ ๑ ก้อน ก่อนจะไล่เก็บหมากที่เหลือ โดยการโยนก้อนนำขึ้น พร้อมเก็บหมากที่เหลือครั้งละก้อน และต้องรับลูกที่โยนขึ้นให้ได้ ถ้ารับไม่ได้ถือว่า “ตาย” หรือถ้ามือไปถูกลูกก้อนอื่นก็ถือว่า “ตาย” เช่นกัน ในหมากที่ ๒ ก็ใช้วิธีการเดียวกัน แต่เก็บที่ละ ๒ ก้อน หมากที่ ๓ ใช้เก็บที่ละ ๓ ก้อน หมากที่ ๔ ใช้เก็บ ๔ ก้อน หมากที่ ๕ จะทอดหมาก ๕ ลูก แล้วเก็บโดยต้องรับลูกนำให้ลงปากคอมือให้ได้ หรือที่เรียกว่าท่าคอปากขวด หมากที่ ๖ จะทอดหมาก ๑ ก้อนก่อน แล้วทอดหมาก ๔ ก้อน แล้วเก็บหมาก ๑ ก้อน ที่ทอดก่อนหน้านั้นขึ้น แล้วเก็บหมากที่เหลือให้หมดรวดเดียว ส่วนหมากที่ ๗ หมาก หมากกินรวดหรือเก็บที่ละก้อน หมากนี้ผู้เล่นจะทอดหมากลงพื้น แล้วถามว่า “กินรวดหรือเก็บที่ละก้อน” เมื่อได้คำตอบก็จะเริ่มเก็บ เมื่อเก็บได้ครบก็จะโยนก้อนหินขึ้นและพลิกฝ่ามือคว่ำลงอย่างรวดเร็ว ใช้หลังมือรับก้อนหินซึ่งอาจร่วงลงไปบ้าง โยนก้อนหินอีกครั้งและพลิกฝ่ามือรับ ก้อนหินเหลืออยู่ในฝ่ามือเท่าใด นั่นคือจำนวนคะแนนที่ได้ หมากที่ ๑-๗ นี้ หากผู้เล่นคนใดรับไม่ได้ต้องเปลี่ยนผู้เล่นคนใหม่ และหมุนเวียนไปจนได้คะแนนครบตามที่กำหนดไว้