ที่ตั้ง
บ้านนาราบ ตั้งอยู่หมู่ที่ ๑ ตำบลนาน้อย อำเภอนาน้อย จังหวัดน่าน เป็นหมู่บ้านที่เป็นที่ตั้งของ ที่ว่าการอำเภอนาน้อย
ประวัติความเป็นมา
บ้านนาราบ เป็นหมู่บ้านเก่าแก่ของอำเภอนาน้อย จากคำกล่าวของนายสมศักดิ์ สายนาค เดิมทีมีกลุ่มชนพื้นเมือง ตั้งถิ่นฐานอยู่บริเวณที่ราบลุ่มใกล้ลำน้ำแหง เนื่องจากมีพื้นที่ที่อุดมสมบูรณ์อยู่มาก บริเวณที่เป็นหมู่บ้านในสมัยนั้นประชากรยังมีน้อย ส่วนบริเวณอื่นจะมีลักษณะเป็นป่าแพะอุดมสมบูรณ์ไปด้วยป่าไม้เบญจพรรณประเภทต่าง ๆ
และต่อมาก็ได้มีประชากรจากที่ต่าง ๆ ย้ายมาตั้งรกรากในบริเวณนี้เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ จนกลายเป็นชุมชนขนาดใหญ่ และมีบางส่วนที่มีการแยกหมู่บ้านออกเป็นหมู่บ้านใหม่ เช่น หมู่บ้านนาหลวง หมู่บ้านดอนไชย หมู่บ้านนาราบ ปัจจุบันได้มีการแบ่งกลุ่มบ้านเล็ก ๆ ตามที่ชาวบ้านเรียก โดยจะตั้งชื่อตามความเห็นของสมาชิกกลุ่ม และเรียกตามลักษณะที่ตั้ง คือ บ้านนากว้าง บ้านร้อง บ้านกาด บ้านลุ่ม บ้านป่าแพะและบ้านต้นม่วง เป็นต้น
ปัจจุบัน บ้านนาราบเป็นหมู่บ้านที่เป็นศูนย์กลางของความเจริญในด้านต่าง ๆ ของอำเภอนาน้อย เป็นที่ตั้งของส่วนราชการที่สำคัญ มีความเจริญด้านเศรษฐกิจ การศึกษา การคมนาคม และการสื่อสาร เป็นหมู่บ้านที่อยู่ในความรับผิดชอบของเทศบาลตำบลนาน้อย
สภาพภูมิศาสตร์
อาณาเขตทิศเหนือ ติดต่อกับ บ้านทุ่งมงคล หมู่ที่ 6 ตำบลศรีษะเกษ
ทิศใต้ ติดต่อกับ บ้านดอนไชย หมู่ที่ 2 ตำบลนาน้อยและบ้านนาน้อย
ทิศตะวันออก ติดต่อกับ บ้านนาเกลือ หมู่ที่ 4 ตำบลเชียงของและบ้านใหม่ หมู่ที่ 7 ตำบลศรีษะเกษ
ทิศตะวันตก ติดต่อกับ บ้านนาอุดม หมู่ที่ 9 ตำบลนาน้อย
เนื้อที่มีเนื้อที่ทั้งหมดประมาณ 38,594 ไร่
ระยะทางบ้านนาราบอยู่ห่างจากอำเภอเมือง จังหวัดน่าน ประมาณ 60 กิโลเมตร
สถานที่สำคัญและสถานที่ท่องเที่ยว
วัดนาราบ สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2110ที่ตั้งวัดเดิมเป็นสุสานพม่า ต่อมาชาวบ้านนาราบได้ร่วมกันสร้าง ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อวันที่ 13พฤศจิกายน 2554เขตวิสุงคามสีมา กว้าง 13เมตร ยาว 26เมตร การบริหารและปกครองมีเจ้าอาวาสองค์ปัจจุบัน คือ พระครู.....มีการจัดการศึกษา โดยมีโรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกธรรม เปิดสอนเมื่อปี พ.ศ. 2486และแผนกสามัญเปิดสอนเมื่อ พ.ศ. 2514ปัจจุบันวัดนาราบตั้งอยู่เลขที่ 143บ้านนาราบ หมู่ที่ 1ตำบลนาน้อย อำเภอนาน้อย จังหวัดน่าน สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย มีที่ดินจำนวน 13ไร่ 18ตารางวา น.ส. 3ก เลขที่ 2321มีอาณาเขต ทิศเหนือประมาณ 2เส้น 7วา 1ศอก จดถนนสาธารณะ ทิศใต้ประมาณ 17เส้น จดลำห้วยทรายมูล ทิศตะวันออกประมาณ 2เส้น 7วา 1ศอก จดถนนสาธารณะ ทิศตะวันตกประมาณ 2เส้น 9วา 2ศอก จดถนนสาธารณะ มีอาคารประกอบด้วย อุโบสถ ศาลาการเปรียญและกุฎีสงฆ์
หมู่บ้านนาราบ เป็นศูนย์รวมของสถานที่ราชการต่าง ๆ ของอำเภอนาน้อย อาทิเช่น ที่ว่าการอำเภอ สถานีตำรวจภูธร สำนักงานสาธารณสุขอำเภอ งานการประปาอำเภอ สำนักงานที่ดินอำเภอ ศูนย์การศึกษานอกระบบฯ ที่ทำการไปรษณีย์อำเภอ ชุมสายโทรศัพท์(สาขา)