ประวัติความเป็นมา(เช่นความเป็นมา,สถานที่ค้นพบ,ตำนานที่ค้นพบ) บริเวณชุมชนเกาะหวาย เดินมาจากเวียงจันทร์ เป็นชาวไทยพวนมาเมื่อประมาณ พ.ศ. ๒๓๓๘ ที่ชื่อเกาะหวาย เพราะแต่เดิมพบหวายจำนวนมาก ส่วนประวัติศาสตร์การสร้างวัดไม่ทราบว่าสร้างเมื่อใด วัดได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อ ๒๔ มรกราคม พ.ศ. ๒๕๐๐ สิ่งสำคัญในวัดเกาะหวายได้แก่พระอุโบสถหลังเก่า ๑ หลัง แต่ปัจจุบันกลายเป็นวิหาร(อุโบสถเก่า) ประดิษฐานหลวงพ่ออายาติก มีการบูรณปฏิสังขรณ์วิหาร เมื่อพ.ศ. ๒๕๓๕ พระอุโบสถหลังเดิมได้ถูกรื้อไป ไม่ทราบว่าเมื่อใด และยังพบเจดีย์ราย ๑ องค์ ปัจจุบันได้ซ่อมแซมปรับปรุงใหม่และอยู่นอกรั้ววัด

อาณาเขต

ทิศเหนือ ติดที่ดินชาวบ้าน,สระน้ำ

ทิศใต้ ติดถนนทางหลวงแผ่นดินหมายเลข ๓๓ ,สระน้ำ

ทิศตะวันออก ติดที่ดินชาวบ้าน

ทิศตะวันตก ติดถนนทางเข้าหมู่บ้าน

ลักษณะการก่อสร้าง

๑. พระอุโบสถ พระอุโบสถหลังเก่าปัจจุบันถูกรื้อและสร้างใหม่เป็นวิหาร ประดิษฐานหลวงพ่ออายาติก มีการบูรณปฏิสังขรณ์วิหารเมื่อ พ.ศ. ๒๕๓๕ แต่เดิมพระอุโบสถมีลายปูนปั้นเกี่ยวกับประเพณีของไทยพวน ฯลฯ บริเวณด้านหลังพระโอบสถ ปัจจุบันมีการเก็บรักษาโบราณวัตถุ ได้แก่ พระพุทธรูป บานประตูเก่า พระพุทธรูปในพระวิหาร (อุโบสถเก่า) หล่อด้วยทองเหลือง และมีพระพุทธรูปเก่าแก่สร้างก่อน พ.ศ. ๒๔๓๑ อยู่ในวิหาร ๓ องค์(องค์ประธานและองค์ซ้ายมือ ศิลปะสุโขทัย องค์ขวามือ สร้างเมื่อ ร.ศ.๑๒๖ พ.ศ. ๒๔๕๐ ศิลปะอยุธยา) นอกจากนี้ยังมีพระพุทธบาทจำลอง สร้างหลัง พ.ศ. ๒๔๓๑ โดยชาวบ้านสร้าง

๒.เจดีย์ย่อมุม ศิลปะรัตนโกสินทร์ มีการบูรณะซ่อมแซมองค์เจดีย์ใหม่ เปลี่ยนแปลงไปจากเดิมยอกเจดีย์มีบาตรพระจำลองประดับอยู่ และฐานยอดเจดีย์เป็นบัวกลุ่ม มีการทาสีทับองค์เจดีย์และฐานชาวบ้านเรียกว่าพระธาตุ บรรจุของขลังและพระพุทธรูป สร้างมาประมาณ ๑๐๐ปี มาแล้วสมัยหลวงพ่อทองจันทร์ทองเป็นเจ้าอาวาส

สภาพปัจจุบัน

พระอุโบสถหลังเก่า ถูกรื้อทิ้งแล้วกลายเป็นพระวิหารประดิษฐานหลวงพ่ออายาติก ส่วนเจดีย์ย่อมุมมีการซ่อมแซมปรับปรุงเปลี่ยนลักษระไปบ้าง มีการทาสีที่ตัวองค์เจดีย์

สัมภาษณ์ อ.อรุณ บ้านชำ

สัมภาษณ์ อ.ทองมา สุขสวัสดิ์

เอกสารประวัติบ้านเกาะหวายและวัดเกาหวายของ อ.ทองมา สุขสวัสดิ์