ชื่อลูกหยีปรุงรสสำเร็จรูป “วีระวงศ์”

ประวัติเจ้าตำรับโดยสังเขป

ตามพจนานุกรม คำว่า “หยี” เป็นชื่อต้นไม้ชนิดเนื้อแข็งต้นสูง ใบเป็นพุ่ม ผลเป็นพวงมีเมล็ดเดียว เมื่อแก่เปลือกกรอบสีดำ เนื้อหุ้มเมล็ดสีน้ำตาบ รสเปรี้ยว อมหวาน

เมื่อ พ.ศ.๒๔๖๑ คุณพ่อสว่าง วีระวงศ์ (แซ่โค้ว) อยู่บ้านลิดล ตำบลท่าสาป อำเภอเมือง จังหวัดยะลา ได้แต่งงานกับคุณแม่บุญทอง (บุญกิ้ม) แซ่อ่อง บ้านอยู่ตำบลปูยุด อำเภอเมือง จังหวัดปัตตานี ประกอบอาชีพซื้อขายยางพารา หนังวัวตากแห้ง หมากแห้ง มะพร้าวแห้ง และเสื้อผ้าสำเร็จรูป อยู่ที่ตลาดปูยุด และนำสินค้าของใช้ไปขายตามตลาดนัดต่าง ๆ คุณพ่อสว่าง และคุณแม่บุญทอง วีระวงศ์ มีบุตร ๙ คน ดังนี้

๑. นางสุธี ประไพศิลป์ อาชีพค้าขาย

๒. นางสาวสุภา วีระวงศ์ อาชีพค้าขาย

๓. นางสุนันทา ประชานนท์ อาชีพค้าขาย

๔. นายสำนวน วีระวงศ์ เสียชีวิตแล้ว

๕. นายสุนทร วีระวงศ์ อาชีพค้าขาย

๖. นางสาวสุดา วีระวงศ์ ข้าราชการบำนาญ

๗. นายสำรวย วีระวงศ์ รับราชการ

๘. นายสำรวล วีระวงศ์ รับราชการ

๙. พ.ต.ท.สำราญ วีระวงศ์ รับราชการ

เริ่มประกอบอาชีพผลิตลูกหยีปรุงรสสำเร็จรูป

คุณพ่อสว่าง วีระวงศ์ ได้พิจารณาเห็นว่า ครอบครัวมีลูกหลายคน ในพ.ศ.๒๔๗๓ จึงได้ย้ายไปตั้งร้านค้าอยู่ที่ ตลาดยะรัง อำเภอยะรัง จังหวัดปัตตานี คุณแม่บุญทอง ก็ได้ช่วยคุณพ่อนำสินค้าเบ็ดเตล็ดไปขายตาม ตลาดนัด ในท้องถิ่นใกล้เคียงเป็นประจำ ได้พบผลไม้ชื่อ“ลูกหยี” ที่ชาวบ้านนำมาขาย คุณแม่บุญทองจึงซื้อจากชาวบ้าน นำกลับมาขายที่บ้าน แล้วนำไปขายตามตลาดนัดต่อ เมื่อขายไม่หมด “ลูกหยี” ก็แห้ง เปลือกหลุดออกมา คุณแม่ก็นำไปตามแห้ง แล้วนำไปปรุงแต่งรส โดยนำน้ำตาล พริก เกลือป่น และน้ำ ตั้งไฟเคี่ยวให้กลมกลืนได้ที่ นำไปโรยบนลูกหยีคลุกเคล้าให้เข้ากัน แล้วนำไปตามแดดให้แห้ง น้ำตาลก็จะเกาะเป็นเกล็ดขาวขึ้นมา จึงชื่อว่า “ลูกหยีฉาบแก้ว” ใส่ถุงนำไปขาย โดยมีบุตรสาว คือคุณสุนันทาเป็นผู้ช่วย

ก่อนทำลูกหยีฉาบแก้วและลูกหยีทรงเครื่อง ต้องนำลูกหยีที่ไม่มีเปลือกไปตามแดด บางเมล็ดก็แตกเป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อยจึงคิดว่าจะทำประโยชน์ได้ จึงนำน้ำตาล เกลือป่น พริกป่น และน้ำ ต้มไฟเคี่ยวให้ทุกอย่างละลาย

๑๘

พอประมาณ แล้วนำลูกหยีที่แตกเป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อยใส่ลงไปเคี่ยวให้แห้งแล้วนำมาปั้นเป็นก้อน ๆ ห่อกระดาษแก้ว เรียกว่า “ลูกหยีกวน”

ประมาณปี พ.ศ.๒๕๑๓ น้ำตาลทรายขาดตลาด อดีตนายอำเภอยะรัง (คุณนิคม อัลภาชน์) ได้ขอโควต้าน้ำตาลทรายจากพาณิชย์จังหวัดปัตตานีเป็นกรณีพิเศษ ให้คุณแม่บุญทองและอดีตผู้กำกับการตำรวจภูธรจังหวัดปัตตานี (พ.ต.อ.ณรงค์ อัลภาชน์) ได้แนะนำให้พิมพ์ชื่อ “ลูกหยีวีระวงศ์” ใส่ไว้ในถุงบรรจุลูกหยี ทุก ๆ ถุงจนทุกวันนี้

การผลิตลูกหยีปรุงรสสำเร็จรูป คุณแม่บุญทอง ได้มอบหมายให้บุตรสาวและบุตรชาย ๔ คน ขยายกิจการเองผลผลิตได้ส่งไปจำหน่ายทั่วประเทศ ลูกหยีปรุงรสสำเร็จรูป “วีระวงศ์” มีรสชาติอร่อย และถูกหลักอนามัย สนองคำขวัญของจังหวัดปัตตานีว่า “บูดูสะอาด หาดทรายสวย รวยน้ำตก นกเขาเสียงดี ลูกหยีอร่อย หอยแครงสด”

คุณพ่อสว่าง และคุณแม่บุญทอง วีระวงศ์ ได้มอบหมายให้คุณสุนทร วีระวงศ์ จัดหาเครื่องมือแทนแรงงาน มีนายเทียนชัย วีระวงศ์ (บุตรชายนายสุนทร) ซึ่งสำเร็จการศึกษาจากวิทยาลัยเอเชีย กทม. สาขาเครื่องยนต์ คิดประดิษฐ์เครื่องมือกะเทาะเปลือก เครื่องร่อน เครื่องแกะเมล็ด เครื่องกวนใช้แทนแรงงานคนจนสำเร็จ มีนายธีระ วีระวงศ์ (บุตรชาย พ.ต.ท.สำราญ) เป็นวิศวกรที่ปรึกษา และได้ประดิษฐ์เครื่องมือสำหรับปั้นลูกหยีกวน ให้เป็นเม็ดห่อกระดาษแก้วได้ด้วย

นอกจากนี้ “ร้านวีระวงศ์” ได้ผลิตมังคุดกวน ทุเรียนกวน ที่มีรสชาติหอมหวานกลมกล่อม และอร่อยยิ่งไว้จำหน่าย

ผลงานที่ร้าน“วีระวงศ์” ภาคภูมิใจ

- สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาสยามบรมราชกุมารี ได้เสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตรการผลิตลูกหยี วีระวงศ์ (๑๙ กันยายน พ.ศ.๒๕๓๕)

- คุณแม่บุญทอง วีระวงศ์ เป็นบุคคลที่ตั้งมั่นอยู่ในศีลธรรม ช่วยเหลือคนตกทุกข์ได้ยากอยู่เสมอ ทั้งยังได้ร่วมมือต่อทางราชการและงานการกุศลในบวรพุทธศาสนารวมทั้งศาสนาอื่น ๆ มิได้ขาด

-คุณแม่บุญทอง วีระวงศ์ และลูกๆ ได้น้อมเกล้าถวายลูกหยีปรุงสำเร็จรูป พร้อมทั้งทูลเกล้าถวายเงิน โดยเสด็จพระราชกุศลฯ แด่สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี

-บันทึกภาพเทปเป็นสารคดีในรายการกระจกหกด้านทางสถานีโทรทัศน์ ช่อง ๗

- ร่วมมือกับจังหวัดถ่ายทำเทปโทรทัศน์เพื่อการศึกษาของศูนย์เทคโนโลยีทางการศึกษา ของกรมการศึกษานอกโรงเรียนในรายการแนะนำจังหวัดปัตตานี

- ร่วมมือกับกรมทรัพย์สินทางปัญญาในการจัดนิทรรศการเผยแพร่ความรู้ด้านทรัพย์สินทางปัญญาส่วนภูมิภาค ณ โรงแรมโทรโพล จังหวัดภูเก็ต

-ได้รับประกาศเกียรติคุณ จากกองพันทหารราบที่ ๓ กรมทหารราบที่ ๕

๑๙

วัตถุดิบที่ใช้ในการผลิต

๑. ลูกหยีสด

๒. น้ำตาล

๓. เกลือ

๔. พริก

กระบวนการ คัดเลือกลูกหยี

๑. คัดเลือกขนาดของลูกหยีออกเป็น ๓ ขนาด คือ ใหญ่ กลาง เล็ก

๒. นำลูกหยีตากแดด ประมาณ ๑-๒ วัน

๓. เข้าเครื่องกะเทาะเปลือก

๔. คัดเลือกเปลือกที่ติดค้างกับเนื้อลูกหยีบางเม็ดออกให้หมดและนำไปตากแดดอีกครั้ง

๕. คัดขนาดของเม็ดลูกหยีที่มีขนาดใหญ่ เนื้อเต็ม เม็ดเรียว แปรรูปเป็นลูกหยีกวน ไม่มีเมล็ด

ผลิตภัณฑ์ลูกหยี

๑. ลูกหยีกวนมีเมล็ด

๒. ลูกหยีกวนไม่มีเมล็ด

๓. ลูกหยีทรงเครื่องมีเมล็ด

๔. ลูกหยีทรงเครื่องไม่มีเมล็ด

๕. ลูกหยีฉาบ