บ้านม่วงเป็นหมู่บ้านที่ตั้งขึ้นมาประมาณ ๑๐๐ ปีเศษ มีราษฎรเชื้อสายเผ่าภูไท อพยพมาจากอำเภอคำชะอี จังหวัดมุกดาหาร และเคยเป็นที่ของเมืองจำปาน้ำพ่น ช่วงประมาณปี พ.ศ.๒๔๔๐ มีพระบำรุงนิคมเขตเป็นเจ้าเมือง ตั้งอยู่ได้ประมาณ ๑๐ ปี ได้ย้ายเมืองไปอยู่บ้านนาเหมือง (อำเภอพังโคน) เดิมบ้านม่วงขึ้นกับอำเภอวานรนิวาส จังหวัดสกลนคร และเมื่อวันที่ ๒๐ มีนาคม ๒๕๑๑ กระทรวงมหาดไทยได้ประกาศจัดตั้งกิ่งอำเภอบ้านม่วง โดยที่ว่าการกิ่งอำเภอเป็นอาคารไม้ ๒ ชั้น และต่อมากระทรวงมหาไทยได้ประกาศยกฐานะกิ่งอำเภอบ้านม่วง ยกขึ้นเป็นอำเภอบ้านม่วงตั้งแต่วันที่ ๑๗ พฤศจิกายน ๒๕๑๔ โดยแยกมาจากอำเภอวานรนิวาส มีเนื้อที่/ พื้นที่ ๗๗๑.๗๖๕ ตารางกิโลเมตร มีสภาพภูมิอากาศโดยทั่วไปเป็นแบบมรสุม มี ๓ ฤดู มีขอบเขตทางการปกครอง ๙ ตำบล มีเทศบาล ๑ แห่ง มีหมู่บ้าน 97 แห่ง และมี องค์การบริหารส่วนตำบล ๙ แห่ง ความเป็นอยู่ด้านเศรษฐกิจ ประชาชนมีอาชีพหลัก ได้แก่ การทำนา การทำไร่ เลี้ยงสัตว์ การทำนาเกลือ เป็นต้น และมีอาชีพเสริม ได้แก่ การรับจ้างทำงานต่างถิ่นหลังฤดูเก็บเกี่ยว มีแหล่งน้ำที่สำคัญ (แม่น้ำ/บึง/คลอง) เพื่อใช้ในการอุปโภคและบริโภค ได้แก่ (แม่น้ำ/บึง/คลอง) ๑. แม่น้ำสงคราม ๒. ลำห้วย ต่างๆ ได้แก่ ๒.๑ ลำห้วยซาง ๒.๒ ลำห้วยบ่อแดง ๒.๓ ลำห้วยมาย ๒.๔ ห้วยทราย (ตำบลห้วยหลัว) ๒.๕ ห้วยหลัว ๒.๖ ห้วยทราย (ตำบลดงเหนือ) ๒.๗ ห้วยนาก้านเหลือง ๒.๘ ห้วยสีรับซ้าย ๒.๙ ห้วยแคน ๓. มีอ่างเก็บน้ำขนาดเล็ก/ ขนาดกลาง ซึ่งสร้างอ่างตามโครงการพระราชดำริ,กรมชลประทานและสำนักงานเร่งรัดพัฒนาชนบท (เดิม) ได้แก่ ๓.๑ อ่างเก็บน้ำห้วยปาดวัว ๓.๒ อ่างเก็บน้ำห้วยซำแฮด ๓.๓ อ่างเก็บน้ำห้วยไร่ ๓.๔ อ่างเก็บน้ำห้วยโศก ๓.๕ อ่างเก็บน้ำห้วยแคน ๓.๖ อ่างเก็บน้ำห้วยคำปลาขาว ๓.๗ อ่างเก็บน้ำห้วยรังแร้ง ๓.๘ อ่างเก็บน้ำห้วยนาก้านเหลือง ๓.๙ อ่างเก็บน้ำห้วยโป่ง ๓.๑๐ อ่างเก็บน้ำห้วยยาง ๓.๑๑ อ่างเก็บน้ำห้วยคำน้ำซับหลวงสี ๓.๑๒ อ่างเก็บน้ำห้วยคำค้อ ๓.๑๓ อ่างเก็บน้ำห้วยไฮ ๓.๑๔ อ่างเก็บน้ำห้วยคำผักหนาม ๓.๑๕ อ่างเก็บน้ำห้วยมะเขื่อ ๓.๑๖ อ่างเก็บน้ำห้วยบง ๓.๑๗ อ่างเก็บน้ำห้วยกุดเต่า ๓.๑๘ อ่างเก็บน้ำห้วยหนองกวั่ง ๓.๑๙ อ่างเก็บน้ำห้วยด่านม้าแล่น ๓.๒๐ อ่างเก็บน้ำห้วยหินคันนา ทั้งนี้อ่างเก็บน้ำทั้ง ๒๐ แห่งส่วนมากเป็นโครงการตามแนวพระราชดำริ

๒

บ้านม่วง อำเภอบ้านม่วง จังหวัดสกลนคร ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือสุดของจังหวัดสกลนคร มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

-ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอโซ่พิสัยและอำเภอพรเจริญ(จังหวัดบึงกาฬ)

-ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอพรเจริญ (จังหวัดบึงกาฬ) และอำเภอคำตากล้า

-ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอวานรนิวาสและอำเภอเจริญศิลป์

-ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอบ้านดุง(จังหวัดอุดรธานี) และอำเภอเฝ้าไร่(จังหวัดหนองคาย)

อำเภอบ้านม่วงแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น ๙ตำบล๙๓หมู่บ้านได้แก่

คำขวัญ

ศูนย์ศิลปาชีพบ้านจาร ถิ่นฐานภูไท
ลำน้ำใหญ่สงคราม สวยลือนามแก่งเต่า
ลี่ผี พุทธสถานงามดีศิลาอาสน์