ความเป็นมาของหมู่บ้านโนนสำราญ หมู่ที่ 12 ตำบลสว่าง อำเภอพรรณนานิคม จังหวัดสกลนคร เป็นหมูบ้านที่ตั้งขึ้นใหม่ โดยแยกจากการปกครองออกมาจาก บ้านโนนทรายคำ เมื่อวันที่ 27 มิถุนายน 2542 หรือประมาณสองปีที่ราษฎรที่อาศัยอยู่ในหมู่บ้านจึงเป็นคนพื้นเพเดิมในหมู่บ้าน ซึ่งประกอบด้วยในพื้นที่และใกล้เคียงในท้องถิ่นอพยพเข้ามาจับจองถือครองที่อยู่ทำกินและ มีกลุ่มคนที่อพยพมาจาก อำเภอม่วงสามสิบ จังหวัดอุบลราชธานีที่มาพักอยู่ที่บ้านดอนม่วงรวมกับเพื่อนบ้านที่อพยพมาก่อนแล้วต่อมาจึงได้ย้ายมาสร้างบ้านเรือนในบริเวณเป็นที่สูง ซึ่งชาวบ้านมักเรียกติดปากว่า “โนน” มีประมาณ 15 ครอบครัวสมัยก่อนมีสภาพพื้นที่ป่ารกทึบมีไม้พวกเต็งรัง มีหนองน้ำล้อมรอบพร้อมทั้งในฤดูฝนน้ำหลากหนุนท่วมบริเวณที่ตั้งของหมู่บ้านจะมีน้ำล้อมรอบอุดมสมบูรณ์ไปด้วยสัตว์น้ำและสัตว์ป่าที่ใช้ในการดำรงชีวิต

เมื่อแยกการปกครองแล้วจึงมีการตั้งชื่อหมู่บ้านที่แยกออกมา คือ “โนนทรายคำ” และที่แยกออไปอีหนึ่งบ้าน คือ “โนนทรายทอง” เพื่อให้ชื่อคล้องจองกันประจบกับมีวัดที่ใช้ร่วมกันของทั้งสามหมู่บ้านที่มีชื่อวัดว่า “แสนสำราญ”จึงมีความเห็นให้ตั้งชื่อหมู่บ้านว่า “โนนสำราญ” มีผู้ใหญ่บ้านคนแรกและคนปัจจุบัน คือ นายบุญรวม ศรีผูย กับ นายประยนต์ ศรีลาราช ชาวบ้านมีอาชีพด้านการเกษตรคือทำนา และมีการเลี้ยงสัตว์จำพวกโค กระบือรวบคู่กันไป มีการทำสวนปลูกพืช ที่มีทั้งขายผลสดและผลิตเมล็ดพันธุ์ให้กับบริษัทเอกชนในท้องถิ่น และมีอาชีพในด้านการใช้แรงงานคือรับจ้างเป็นลูกจ้างตามท้องถิ่นเช่น เบกกระสอบข้าว งานปูนซีเมนต์บ้างในบางส่วน