1. เก็บเกี่ยวใบครามที่มีอายุประมาณ 4 เดือน (หรือสังเกตที่ปลายใบครามจะมีหยดหรือชาวบ้านเรียกว่าแต้มมีสีน้ำเงิน)
2. นำใบครามแช่หรือหมักในถังภาชนะหรือโอ่ง ไห แช่ประมาณ 24 ชั่วโมง ( 1 คืน ) เพื่อให้ใบครามยุ่ย อิ่มตัว และสามารถปั้นเอาน้ำครามจากใบครามได้
3.ปั้นน้ำออกจากใบคราม ( ปั้นคราม ) จะได้น้ำครามสีน้ำเงิน
4. นำปูนขาวหรือปูนแดง (ปูนสำหรับกินหมาก) มาผสมกับน้ำใบคราม (ปูนที่นำมาผสมโดยประมาณขึ้นอยู่กับความชำนาญของช่างฝีมือพื้นบ้านถ้าส่วนผสมได้ที่น้ำใบครามจะมีสีน้ำเงิน( ชาวบ้านเรียกว่าหม้อมา ) แต่ถ้าปูนนำมาผสมมากไปน้ำใบครามจะออกเทา ๆ
5.ผสมน้ำดั่งกับน้ำเบือกเก่าที่เก็บไว้ ปริมาณ 1 ถ้วย ต่อน้ำเบือกปริมาณ 2 อุ้งมือ ( 1 ต่อครึ่งถ้วย) ผสมให้เข้ากันโดยการรินหรือเทเท่านั้น
6.ผสมน้ำโซ่ลงในหม้อคราม ปริมาณ 2 ถ้วย และผสมให้เข้ากัน โดยการรินหรือการเทผสมเท่านั้น
7.น้ำครามที่ได้จากการผสม ปูนแดง น้ำดั่งและน้ำโช่แล้วจะเป็นน้ำครามที่พร้อมจะย้อมสีครามต่อไป ชาวบ้านจะเรียกว่าน้ำหม้อ
8.ก่อนการย้อมผ้าคราม ชาวบ้านจะเก็บน้ำครามไว้ส่วนหนึ่ง เพื่อเป็นน้ำเชื้อสีครามของหม้อครามต่อไป ขั้นตอนนี้จะทำในทุกๆหม้อที่มีการย้อมผ้า (ถ้ามีหลายหม้อ หรือหลายปาก ) และเทกลับเข้าไว้ที่หม้อเหมือนเดิม โดยทำการผสมโดยการรินหรือเทเหมือนเดิม ด้วยความรู้สึกที่ว่าเมื่อมีการย้อมผ้าในหม้อครามแล้ว จะทำให้สีที่อยู่ในหม้อครามถูกดูดซับไป ทำให้สีจางลง จึงมีการเพิ่มน้ำสี (น้ำหม้อ )กลับคืนที่หม้อเดิม
9.การย้อมคราม จะนำผ้าที่ผ่านการแช่หรือหมัก นำมาทุบให้เนื้อฝ้ายแตกตัวแล้ว มาย้อมลงในหม้อคราม บิดให้แห้งและทำความสะอาดด้วยน้ำที่ผสมนำยาปรับผ้านุ่ม และสีกันตกอีกครั้งหนึ่งนำผ้าที่ผ่านการล้างทำความสะอาดแล้วไปตากหรือผึ่งแดดให้แห้ง ก่อนที่จะนำไปสู่ขบวนการกวักด้วยอักและปั่นเป็นเส้นด้ายด้วยหลาต่อไป
10.น้ำครามที่ผ่านการย้อมสี ทิ้งไว้ประมาณ 30 นาที เพื่อให้น้ำใบครามตกตะกอนชาวบ้านจะเทส่วนที่เป็นน้ำใสทิ้งไป จะเก็บรวมกันไว้เฉพาะน้ำที่ตกตะกอนเท่านั้น ชาวบ้านเรียกน้ำนี้ว่าน้ำเบือก น้ำเบือกเป็นน้ำครามที่ตะตะกอนและผ่านการย้อมสีแล้ว จะเป็นตะกอนน้ำที่มีคุณค่ามากในการทำน้ำย้อมผ้าคราม และซื้อขายกันในราคาสูง ถ้าไม่มีน้ำเบือกหรือน้ำเชื้อ จะทำให้เสียเวลาในการย้อมสีมาก ต้องนำใบครามมาหมักทำน้ำเบือกใหม่โดยแช่ใบครามทิ้งไว้ประมาณ 2 เดือนจึงจะเป็นน้ำเบือกที่พร้อมใช้งาน
11.น้ำฝ้ายที่ตากแห้งแล้วมาปั่นด้วยอัก และหลาเพื่อให้เป็นเส้นด้ายต่อไป การย้อมสีผ้าฝ้าย จะมี 2 ลักษณะ ได้แก่ การย้อมสีพื้น และการย้อมสีมัดหมี่