ภูมิปัญญาท้องถิ่น

ปันจักสีลัต (pencak Silat) เป็นคำที่มาจากภาษาอินโดนีเซีย มาจากคำว่า ปันจัก (pencak) หมายถึงการป้องกันตนเอง และคำว่า สีลัต (Silat) หมายถึง ศิลปะ รวมความแล้วหมายถึงศิลปะการป้องกันตนเอง ปันจักสีลัตเดิมเป็นศิลปะการต่อสู้ของคนเชื้อสายมลายู ในภาคพื้นเอเชียอาคเนย์ ได้แก่ มาเลเซีย อินโดนีเซีย ฟิลิปปินส์ สิงคโปร์ บรูไน และพื้นที่ในจังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย คือ ปัตตานี ยะลา สตูล นราธิวาส และสงขลา เรียกว่า “สิละ” “ดีกา” หรือ บือดีกา” เป็นศิลปะการต่อสู้ด้วยมือเปล่าเท้าเปล่า เน้นให้เห็นลีลาการเคลื่อนไหวที่สวยงาม มีบางคนกล่าวว่า สิละ มีรากคำว่า “ศิละ” ภาษาสันสกฤต ที่หมายถึง การส่งเสริมความซื่อสัตย์ เพราะผู้ที่เรียนวิชาสิละ ต้องปฏิญาณว่าจะใช้วิธีนี้ป้องกันตนเองเท่านั้น ไม่ข่มเหงรังแกใคร ทำนองเดียวกับเทควันโด้ คาราเต้ ยูโด กังฟู หรือมวยไทย ทั้งนี้เพราะดินแดนของมลายูในอดีตเคยเป็นดินแดนอาณาจักรศรีวิชัย ที่มีวัฒนธรรมอินเดียเข้ามามีบทบาทที่สำคัญ จึงมีคำสันสกฤตปรากฏอยู่มาก ประวัติความเป็นมาของปันจักสีลัตนั้น มีตำนานเล่าต่อกันมาหลายตำนาน ซึ่งมีส่วนตรงกันและแตกต่างกันบ้าง โดยเฉพาะต้นกำเนิดขึ้นอยู่กับแต่ละประเทศที่ได้เขียนมา เมื่อจะฝึกสิละ ผู้ฝึกจะต้องไหว้ครู โดยนำผ้าขาว ข้าวสมางัด ด้ายขาว และแหวน ๑ วง มามอบให้กับครูฝึก ถือว่าเป็นค่าสมัคร การไหว้ครู สันนิษฐานว่า คงจะได้รับอิทธิพลมาจาก วัฒนธรรมมลายูดั้งเดิม จึงไม่ใช่ประเพณีตามหลักของศาสนาอิสลาม