วัดโพธิ์ทัยมณี อำเภอเมืองเพชรบุรี จังหวัดเพชรบุรี เป็นวัดราษฏร์ ฝ่ายมหานิกายไม่ปรากฏหลักฐานแน่ชัดว่าสร้างในสมัยใด มีผู้สันนิษฐานว่าเป็นวัดเก่าแห่งหนึ่งของจังหวัดเพชรบุรี น่าจะสร้าง สมัยทวารวดี - สุโขทัย มีอายุโดยประมาณราว 800 - 1,000 ปี จากหลักฐานสิ่งปลูกสร้างที่มีอยู่ภายในวัด จากเรื่องราว ตำนานที่บอกเล่าสืบต่อกันมา จากการสนทนากับชาวบ้านบางจานเล่าให้ฟังว่าบริเวณแถบนี้เคยเป็นทะเลมาก่อน ดินและน้ำจึงมีรสเค็มกร่อย และเป็นแหล่งการค้าที่มีความเจริญรุ่งเรืองมาในอดีต แต่ด้วยกาลเวลาบริเวณนี้ได้ถูกทับถมจนเป็นพื้นดิน และความเจริญจากการตัดถนนต่าง ๆ ทำให้พื้นที่เหล่านี้กลายเป็นอดีตไป
นอกจากวัดโพธิ์ทัยมณีจะจัดกิจกรรมทางศาสนาและงานประเพณีในเทศกาลต่าง ๆ เช่น จัดงานส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่ งานบรรพชาอุปสมบทหมู่เป็นประจำทุกปี ภายในวัดยังมีสิ่งก่อสร้างสถาปัตยกรรมต่าง ๆ และศิลปะลวดลายปูนปั้นที่น่าศึกษาซึ่งเป็นศิลปะที่โดดเด่นของชาวตำบลบางจาน นับเป็นสถานที่ท่องเที่ยวชมงานด้านศิลปวัฒนธรรม งานปูนปั้น ที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งของจังหวัดเพชรบุรี ได้เป็นอย่างดี
สภาพปัจจุบัน และที่ตั้ง
วัดโพธิ์ทัยมณีเป็นวัดฝ่ายมหานิกาย ที่มีพระสงฆ์จำพรรษาอยู่ โดยมี พระครูกิตติวัชราภรณ์ เจ้าคณะตำบลบางจาน-หนองโสน เป็นเจ้าอาวาส ตั้งอยู่บ้านบางจาน ตำบลบางจาน อำเภอเมืองเพชรบุรี อยู่ในเขตองค์การบริหารส่วนตำบลบางจาน อยู่ห่างจากเขาวัง ไปทางทิศตะวันออกของตัวเมืองเพชรบุรี ประมาณ 6กิโลเมตรเศษ มีเนื้อที่ที่เป็นวัด 16ไร่เศษ และพื้นที่โรงเรียนวัดโพธิ์ทัยมณี (ศิริพรรณพิทยา) จำนวน 4 ไร่ รวม 20ไร่เศษ
ศิลปกรรมที่สำคัญภายในวัด ได้แก่
1. พระบรมสารีริกธาตุ
2. อุโบสถ (วิหารเก๋งจีน)
3. รอยพระพุทธบาท
4. ระฆังลงหิน