สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงรับสั่งกับอธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์ (นายเสงี่ยม มาหมื่นไวย) เมื่อวันที่ 7 มิถุนายน 2534 ให้มีการจัดการเรียนรู้วิชาการสหกรณ์ในโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน โดยมีพระราชดำรัสเมื่อวันที่ 21 เมษายน 2537 ณ ศาลาดุสิดาลัย“… ถ้าเราให้ความรู้ต่าง ๆ ตั้งแต่ยังเยาว์จัดเป็นระบบก็จะทำให้โตขึ้น มีความเคยชินต่อระบบไป ทั้งในช่วงแรกยังไม่ทำโครงการมาเป็นระบบ แต่ว่าจากที่เห็นแนวที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ฯ ทรงทำเช่น เรื่องการสหกรณ์ที่มีแนวว่า ถ้าทำงานอยู่ คนเดียว ฝ่ายเดียว ก็จะไม่สามารถที่จะมีทุน มีแรงงาน มีความสามารถ ความรู้ ความคิดที่จะทำงานใหญ่ได้ ก็มี การรวมกลุ่มกันก็จะเป็นของดี... ” ได้ทรงพระราชทานบทความลงพิมพ์ในหนังสือ 40 ปี โรงเรียน ตชด.เมื่อวันที่ 27 มีนาคม 2539 ความว่า “... เรื่องสหกรณ์โรงเรียนก็เป็นงานหนึ่งที่ข้าพเจ้าพยายามจัดให้มีขึ้นทุกแห่ง...” โดยทรงมีพระราชดำรัส ณ ศาลาดุสิดาลัย เมื่อวันที่ 24 เมษายน 2535 ความว่า “…ก็ตั้งใจจะให้เป็นการฝึกนักเรียนให้มีความรู้ มีความเคยชินกับระบบการทำงานร่วมกันตามแบบสหกรณ์ ฝึกตั้งแต่เป็นเด็กเล็ก ๆ ได้ชินไป ต่อมาก็ ถ้าเป็นชาวบ้านเป็นราษฎรเต็มที่แล้วก็จะได้เข้าใจหลักการและเข้าร่วมเป็นสมาชิกสหกรณ์ใหญ่ต่อไปได้…”

ศูนย์ถ่ายทอดเทคโนโลยีการสหกรณ์ที่ 16 ได้ดำเนินการจัดการเรียนรู้การสหกรณ์ในโรงเรียนตามเขตพื้นที่ปฏิบัติงานตั้งแต่ปี พ.ศ.2545 โดยได้นำแนวทางการดำเนินการจากแนวพระราชดำริในโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนมาปรับใช้ ซึ่งประสบผลสำเร็จจนกรมส่งเสริมสหกรณ์นำไปขยายผลดำเนินการทั่วประเทศ กรมส่งเสริมสหกรณ์ได้อนุมัติให้วันที่ 7 มิถุนายน 2552 เป็นวันสหกรณ์นักเรียนเพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ที่ทรงริเริ่มโครงการดังกล่าว โดยให้ศูนย์ ฯ ดำเนินการจัดให้มีขึ้นเป็นครั้งแรกในประเทศไทย ณ ศาลากลางจังหวัดเพชรบุรี เพื่อส่งเสริม สนับสนุน และเผยแพร่การจัดการเรียนรู้การสหกรณ์ในโรงเรียนให้แพร่ขยายต่อไป ภายหลังการจัดงาน กรมส่งเสริมสหกรณ์ได้อนุมัติให้ศูนย์ฯ จัดทำห้องบันทึกประวัติศาสตร์วันสหกรณ์นักเรียนครั้งแรกในประเทศไทย เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้ เผยแพร่ระบบการจัดการเรียนรู้การสหกรณ์ในโรงเรียน และประชาชนทั่วไป

โดยจัดรูปแบบ ดังนี้

ห้องที่ 1ภาพ ข้อความ เหตุการณ์ความเป็นมาการส่งเสริมสหกรณ์ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี

ห้องที่ 2ภาพ ข้อความ เอกสาร หนังสือ ในวันสหกรณ์นักเรียนครั้งแรกในประเทศไทย

ผลที่ได้รับจากการศึกษาดูงาน

- ผู้ดูงานมีความภาคภูมิใจในตนเองที่มีส่วนร่วมในวันสหกรณ์นักเรียนครั้งแรก

- ได้แนวทางการส่งเสริมสหกรณ์ การจัดการเรียนรู้การสหกรณ์

- เชื่อมั่นในการตามรอยพระยุคลบาทด้านการสหกรณ์