ฐานเสมาคู่ ตั้งอยู่โบสถ์วัดสระบัว เป็นโบสถ์ขนาดเล็กรูปแบบอย่างอยุธยา อยู่ภายในกำแพงไม่สูงนัก ศิลปกรรมที่ทรงคุณค่าคือปูนปั้นฐานเสมารอบโบสถ์ เสมาองค์ใหญ่ด้านหน้ายังอยู่ในสภาพสมบูรณ์มากกว่าองค์อื่นๆ ฐานเสมาทำเป็นฐานซ้อนกันสองชั้น มีบัวรับเสมาประดับกระจกแววแทรกอยู่ตามตัวลาย ฐานเสมาชั้นล่างปั้นเป็นภาพยักษ์แบก ท่าทางการแบกแสดงความรู้สึกดูหนัก ยักษ์บางตัวใช้หลังช่วยหนุน บางตัวใช้ไหล่ใช้มือช่วยดัน ฐานเสมาชั้นบนปั้นเป็นด้านหน้าโบสถ์ ปั้นเป็นพวกอมนุษย์ ส่วนปูนปั้นฐานเสมาชั้นล่างด้านข้างและด้านหลังปั้นเป็นพวกสิบสองภาษา ที่เห็นเด่นชัด คือ ภาพคนจีนแบก ภาพแขกเทศแบก ภาพพราหมณ์แบก ภาพขอมแบก ภาพคนไทยแบก ภาพกุลาแบก และภาพฝรั่งแบก เห็นผ้าผูกคอปลิวสะบัดชัดเจน ปูนปั้นเสมาวัดสระบัว เป็นศิลปะปูนปั้นสมัยอยุธยาที่จัดว่างดงามที่สุด และเหลืออยู่ให้ชมเพียงแห่งเดียว