เรือนจำชั่วคราวเขากลิ้ง เปิดดำเนินการเมื่อปี ๒๕๐๕ ขึ้นตรงต่อเรือนจำกลางเพชรบุรี มีความจุในการควบคุมผู้ต้องขัง ๑๐๐ คน ปัจจุบันมีผู้ต้องขังในความรับผิดชอบ ๘๓ คน เป็นชายล้วน มีพื้นที่ ๕๘๐ ไร่ เป็นสวนป่าสะเดา ๓๘๐ ไร่ ป่าธรรมชาติ ๕ ไร่ บ่อน้ำเพื่อการเกษตร ๓ บ่อ รวม ๒๐ ไร่ เป็นแปลงสาธิต กิจกรรมเศรษฐกิจพอเพียง ๕๐ ไร่ และเป็นสิ่งปลูกสร้าง ๒๕ ไร่เป็นเรือนจำความมั่นคงต่ำ เป็นศูนย์เตรียมความพร้อมก่อนปล่อย ควบคุมผู้ต้องขังที่ต้องโทษครั้งแรก ใกล้พ้นโทษ (เหลือโทษจำไม่เกิน ๕ ปี) หรือจำคุกมาแล้ว ๑ ใน ๔ หากเป็นคดียาเสพย์ติดต้องอยู่ในเงื่อนไขการพักโทษ จากเรือนจำกลางเพชรบุรีและเรือนจำใกล้เคียง ในปี ๒๕๕๐ กรมราชทัณฑ์ได้จัดตั้งให้เป็นศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงน้อมนำแนวพระราชดำริ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ด้านปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาเป็นแนวทางในการดำเนินงานเรือนจำ และพัฒนาผู้ต้องขัง ในปี ๒๕๕๒ นายนัทธี จิตสว่าง อดีตผู้บริหารระดับสูงของกรมราชทัณฑ์ มอบนโยบายการก่อสร้าง “ห้องสมุดพร้อมปัญญา เรือนจำชั่วคราวเขากลิ้ง” เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพเรือนจำชั่วคราวเขากลิ้ง ให้เป็นแหล่งการเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงที่ครบวงจรทั้งในด้านวิชาการ และภาคปฏิบัติ ปัจจุบันเรือนจำชั่วคราวเขากลิ้ง เป็นที่ยอมรับของบุคคล หน่วยงาน ทั้งภาครัฐ เอกชน ทั้งจังหวัดเพชรบุรี และจังหวัดอื่นๆ จัดบุคลากรเข้ามาศึกษาดูงาน และฝึกทักษะ วิชาชีพ เป็นจำนวนมากในแต่ละปี

วัตถุประสงค์เพิ่มเติม

1. เพื่อให้ผู้ต้องขังที่มีความประพฤติดี ซึ่งมาประจำอยู่เรือนจำชั่วคราวเขากลิ้ง ได้มีโอกาสเข้ารับการปฏิบัติดูแลในลักษณะผ่อนคลาย และได้ประโยชน์จากทางราชการมากขึ้น เช่น การเยี่ยมเพื่อใช้ชีวิตคู่

2. เพื่อรับการฝึกอบรมเรื่องระเบียบวินัย และการฝึกหัดอาชีพ ให้มีความรู้ ความชำนาญ และทักษะทั้งภาคปฏิบัติและภาคทฤษฎี และเทคโนโลยีสมัยใหม่ สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการประกอบอาชีพเลี้ยงตนเองและครอบครัวได้ภายหลังการพ้นโทษ

3. เพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมก่อนได้รับการปลดปล่อย ออกไปอยู่กับครอบครัวและเป็นที่ยอมรับในสังคมได้อย่างปกติสุข และเป็นพลเมืองดีของชาติสืบไป

4. เพื่อช่วยระบายความแออัดของผู้ต้องขังในเรือนจำที่มีปัญหาเรื่องผู้ต้องขังล้นเรือนจำ